Điều gì sẽ xảy ra trong xạ phẫu bằng dao gamma?
Xạ phẫu bằng dao gamma nhìn chung cần dùng các thiết bị chuyên dụng và chẩn đoán hình ảnh. Thông thường chỉ cần an thần hoặc gây tê tại chỗ. Vì bệnh nhân không phải mổ hở nên giảm nguy cơ nhiễm trùng và chảy máu.
Đa số bệnh nhân không cảm thấy đau, nhưng có thể cảm thấy khó chịu nhẹ do gây tê tại chỗ. Một khung cố định đầu được bắt lên đầu bệnh nhân để tránh việc bệnh nhân cử động đầu, cũng có thể gây ra khó chịu nhẹ.
Thời gian ước tính
Bản thân thủ thuật mất từ 15 phút – 1 giờ hoặc lâu hơn. Tuy nhiên, việc chuẩn bị và lên kế hoạch có thể mất vài giờ.
Trước thủ thuật
Nhóm xạ phẫu sẽ gắn một khung nhẹ vào đầu của bạn với 4 chốt. Bạn sẽ được gây tê tại chỗ ở các vị trí đặt chốt. Các chốt sẽ được đặt ở hai bên trán và đằng sau đầu. Khung này sẽ cố định đầu trong khi điều trị phóng xạ và đóng vai trò làm khung tham chiếu để hội tụ chùm tia phóng xạ.
Bạn có thể cảm thấy bị ép trong vài phút khi các chốt được vặn chặt. Cảm giác này sẽ vẫn còn cho đến khi khung được tháo ra vào cuối thủ thuật.
Sau đó, bác sĩ xạ trị sẽ đo đầu của bạn. Bác sĩ cũng sẽ chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) cho bạn khi đã gắn khung đầu. Nếu cần thiết, thuốc nhuộm sẽ được tiêm vào mạch máu bằng kim nhỏ ở mu bàn tay hoặc ở cánh tay. Thuốc sẽ làm rõ u và mạch máu và giúp lên kế hoạch điều trị.
Cuối cùng, nhóm xạ phẫu sẽ xem lại kết quả chụp não để xác định:
- Vùng cần điều trị
- Liều lượng phóng xạ sẽ dùng
- Làm cách nào để hội tụ chùm tia phóng xạ để điều trị các vùng đó.
Quá trình lên kế hoạch này có thể mất 1 – 2 giờ. Trong thời gian này, bạn có thể thư giãn trong một phòng khác. Khung vẫn được gắn vào đầu bạn.
Trong khi thực hiện thủ thuật
Sau khi nhóm xạ phẫu đã sẵn sàng bắt đầu điều trị, bạn sẽ nằm lên giường trượt vào trong máy dao gamma, máy sẽ chiếu phóng xạ. Khung đầu của bạn sẽ gắn vào mũ bảo hộ trong máy.
Bạn sẽ không cảm thấy tia phóng xạ hay nghe thấy tiếng ồn từ máy. Sẽ có micro để bạn nói chuyện với nhóm xạ phẫu trong khi thực hiện thủ thuật. Nhóm xạ phẫu cũng sẽ theo dõi bạn sát sao bằng camera ngay ngoài phòng.
Sau thủ thuật
Bàn sẽ di chuyển ra khỏi máy và nhóm xạ phẫu sẽ trở lại phòng. Họ sẽ tháo khung đầu cho bạn. Sau khoảng 30 phút, bạn sẽ không còn thấy bị ép do khung đầu nữa.
Bạn có thể bị chảy máu nhẹ và nhạy cảm đau ở vị trí gắn chốt. Bạn cũng sẽ được cho thuốc phòng trường hợp bạn bị đau đầu, buồn nôn hoặc nôn sau thủ thuật.
Bạn sẽ được theo dõi trong khu vực theo dõi tối đa một giờ trước khi được xuất viện.